qurtarmaq

1. t-li. Bitirmək, axıra çatdırmaq, tamamlamaq. İşini görüb qurtarmaq. Məktəbi qurtarmaq. Söhbəti qurtarmaq. – Danışan qazmaçı bir neçə kəlmə ilə sözünü qurtardı. M. İ..

2. t-siz. Bitmək, tamamlanmaq, axıra çatmaq. İvanov mənə dedi ki, Kərbəlayı, . . yaxşısı budur ki, sənə taxtapuşda yer salaq, orada dava qurtarınca yat. Ç.. İclas axşam saat 9-da qurtardı. Ə. Vəl..

3. t-siz. Tükənmək. Köhnə taxıl qurtarmışdır. Pullar xərclənib qurtarmışdır.

4. t-li. Xilas etmək, azad etmək, nicat vermək. Dənizdə boğulanı qurtarmaq. O, yoldaşını ölümdən qurtardı. – Mey götür, saqi, məni qurtar nəmazü rövzədən; Kim, mən ol zöhdü riyadən tövbəkarəm, doğrusu. K.. Dünyada elə sular var ki, insanı ölümdən qurtarar, məsələn, Qafqazda mədən suları. C. M.. <Ağa:> Axır neçə nəfər əliağaclı gəlib məni itlərin ağzından qurtardılar. Ə. H.. // t-li. Ağır, çətin, pis, çıxılmaz vəziyyətdən çıxarmaq. <Odunçu oğlu:> O qız xeylağı ki burda əsirdir, baba onu da qurtarmaq üçün mənə kömək eləsəydin. . . Ə. M..

5. t-siz. Xilas olmaq, özünü xilas etmək, qurtulmaq, nicat tapmaq. İran şahları və başqaları . . düşməndən qaçıb qurtarmaq məqsədi ilə bu əcaib ölkəsi olan Qafqaza pənah gətirirdilər. A. B.. Kürəkçilər bu ağır əzabdan, bu ömürlük zindandan . . qurtarmaq üçün yeganə bir çarə tapmışdılar. M. Rz.. Bir nəfərin zindandan qurtarması . . <Firidunu> sevindirdi. M. İ..

6. t-siz. Ölmək, keçinmək. Xəstə artıq qurtardı. – Amma anam onların köçməyini eşitcək, qurtaracaq, yəqin bil ki, haman dəqiqə keçinəcək. C. M..

◊ Qurtardı getdi! – vəssalam! <Mirzə Səməndər:> Bu məktəbin ixtiyarı məndədir, yox? Çıxart bu saat bu maşınları buradan, qurtardı getdi! C. C.. Sözün qurtaranı – deyilənlərə yekun vurmaq üçün işlənir – xülasə, müxtəsər, bir sözlə. Sözün qurtaranı, məndən döyə-döyə dörd manat alıb yola saldılar. C. M..